Keenetic Sprinter (x3) Alım Süreci ve İnceleme

Önsöz: Keenetic ile herhangi bir bağlantım yok.

Burası kurulum yapılan evin ve internet durumunun bir özeti, atlayabilirsiniz 

İki katlı, kalın duvarlı ve büyükçe bir ev için kablosuz internet altyapımızı iyileştirmemiz gerekti. ADSL varken tek modem/router ile internet bağlantımızı iyi kötü sağlıyorduk. Fibere geçince işler karıştı. 2-3 sene önce TP-Link Archer C50 model kodlu bir router almıştık. Alırken benim gözümden kaçtığı için Ethernet girişinin 100 megabit/saniye olduğunu, dolayısıyla 100Mbps'den hızlı internetten yararlanamadık. Zaten o zamanlar internet hızımız 50Mbps olduğu için bu bir sorun yaratmıyordu. Çekim gücü ile ilgili sorunlarımızı da iki tane Wi-Fi extender ile nispeten çözebiliyorduk. Fakat ben evden çalıştığım için özellikle Teams toplantıları bağlantı kopmalarından dolayı eziyet oluyordu.

Fiber (ve telefon kablosu) ana kapının orada sonlanıyor. Evde en çok zaman geçirilen oda evin öteki ucunda, ve yatak odası hem o uçta hem de üst katta.

Bu durumda eğer alt kattaki Wi-Fi genişleticiye bağlıysanız 75Mbps civarı, üst kattakinde ise (bolca bağlantı sorunu ile birlikte) 35Mbps civarı alabiliyorduk.

Türk Telekom'un fiber kablosu eve geliyor, ONT cihazı ile Ethernet'e dönüyor, sonra kendilerinin verdiği (ve çok zayıf olan) ZTE router'a giriyor. Elimizdeki Archer C50 cihaz Türk Telekom'un kısıtlamalarına cevap veremediği için ZTE router'ı yalnızca kablolu olarak cihazımıza bağladık, kablosuz interneti de oradan verdik.

Araştırma süreci

Şu anki sistemde internet 500Mbps'e yükseltildiği için yeni bir sistem şart oldu. Genelde bu cihazlar bir kere alınıp senelerce kullanıldığı için hem olabilecek en iyi özelliklere hem de garanti süresi uzun olan cihazlara bakmaya karar verdik, bu konuda (biraz da işim gereği) araştırma işi bana düştü. Dünyanın her tarafında alışveriş sitelerinde bolca yanlış bilgi var (Amazon vs. dahil) bu yüzden de uzunca bir süre araştırma yapmam gerekti.

Olması gereken iki özellik Wi-Fi 6 ve Mesh özellikleriydi. Bir cihaz fiberin olduğu yere, bir cihaz oturma odasının olduğu yere, bir cihaz da üst kata konulacaktı.

Öncelikle önüme çıkan (ve çokça duyduğum) ilk cihaz TP-Link Deco X60 oldu. Fakat hem fiyatı, hem de cihazların Wi-Fi kapsama alanlarının çok iyi olmamasından dolayı eledim. Xiaomi AX3000 de güzel bir modeldi, fakat Mi'nin kendi sitesinde satışta olmadığı ve yine kapsama alanının çok iyi olmamasından dolayı eledim.

Sonra yine daha önce forum sitelerinde gördüğüm Keenetic modellerine bakmaya başladım, ve Sprinter modeli gözüme takıldı. Aslına bakarsanız Deco veya AX3000 gibi yalnızca Mesh için üretilmiş bir cihaz değil. Fakat Keenetic (Zyxel'den ayrılmış bir firma, ama sahibi kim vs. fazla bir bilgi yok) çok akıllıca bir hamle yapmış, ve cihazlarının yazılımlarına fazlaca önem vermiş. Öyle olunca belirli bir zaman önce neredeyse bütün router'larına Mesh özelliği gelmiş. Bütün ürünleri aynı yazılımı kullandığı için (yine beklenmedik ve akıllıca bir hareket) herhangi bir router'larını alıp Mesh'e dahil edebiliyorsunuz. Mesela Deco X60 yine TP-Link üretimi olan başka router'larla Mesh ağı kuramıyordu. Xiaomi de öyle.

Ayrıca cihazlarına 3+1 (internetten kayıtlarını yaptığınız zaman) yıl garanti veriyorlar ürünlerine.

Bu arada Hopper ile Sprinter arasında yalnızca USB port farkı var. USB portuna ihtiyaç olmadığı için Sprinter tercih ettim.

Sonuç olarak 3 tane Keenetic Sprinter Router siparişi Hepsiburada üzerinden (satıcı: Hepsiburada) Cumartesi günü verildi ve Pazartesi günü teslimatı yapıldı.

Kurulum

Buraya kadar her şey çok güzel ve kolaydı. Ben evde olmadığım için kurulumu ailem yapacak, ben de elimden geldiğince görüntülü konuşma ile destek verecektim. İnternet sitelerinde ve YouTube'da kurulum ile ilgili birçok doküman ve video var, bu güzel bir artı.

İnternette gördüklerime göre bu cihazı Türk Telekom'un router'ı yerine kullanabilecektik, hazırlıkları ona göre yaptık. Bu arada Türk Telekom'un ONT cihazından gelen Ethernet kablosunu başka bir cihazda kullanabilmek için kullanıcı adı, şifre, VLAN ID (TT için genelde 35 oluyormuş bu değer), ve Türk Telekom'un size verdiği router'ın MAC adresine ihtiyacınız var. (Bu da cihazın arkasında yazıyor)

Cihazların arayüzü tamamen Türkçe, ve ilk bakışta kurulum çok kolay gibi duruyor. Fakat ilk kurulum ekranı fazlaca yavaş, ve bu ilk kurulum ekranından yalnızca en başta çıkabiliyorsunuz. Ayrıca yukarıda bahsettiğim VLAN ID ve MAC adresini bu sihirbazda yazamıyorsunuz, dolayısıyla internete bağlanamıyor. İnternete bağlanamayınca da kurulum ekranından çıkamıyorsunuz. Yaklaşık 30 dakika bu ekranda takılı kaldık.

Dedik ki tamam, uğraşmayalım, TT'nin verdiği router üzerinden internete bağlansın, öyle daha kolay olur. TP-Link Router'ın çok kolay bir şekilde yaptığı işi bu router'da yapamadık. Cihazın ana ekranından da, ilk kurulum ekranından da bağlayamadık. Router'ın bu sistemde çalışmaması imkansız, ama herhangi bir dokümantasyon da bulamadık bu konuyla ilgili.

Cihazın ana ekranına gelince Keenetic'in YouTube'da paylaştığı fiber internet kullanım videosunu takip ederek kurulumu tamamladık. Burası nispeten kolaydı, ve internete bağlanabildik.

Ben ağ ürünleriyle fazlasıyla içli dışlıyım, o yüzden eğer bilgisayarın başında ben olsam muhtemelen daha kısa sürede çözebilirdim. Fakat bu cihazlar sonuçta ev içi kullanım için, kurulum genel olarak bu kadar zor olmamalı. Evine bir modem/router alacak bir kişi bu zorluklardan dolayı cihazı iade edebilir.

İlk cihazı internete bağlamak ne kadar zorsa, Mesh sistemini kurmak o kadar kolaydı. 5 dakika gibi bir sürede 3 cihazlı Mesh sistemini kurabildik.

Sonra ben cihazın ayarlarına bakarken DNS ayarlarından daha hızlı olan Cloudflare DNS'i seçtim. Kısa süre sonra da kapattım. Ufak tefek başka ayarları da değiştirdim. Birkaç dakika çok iyi çalıştıktan sonra internet tamamen gitti. Cihaz, IP alamadığını söylüyordu. Tabi ben bunu DNS'e bağlamadığım için 2 saat kadar sorunu bulmaya çalıştım. Ev ahalisi de gerilmeye başladığı için yine işin kolayına kaçalım ve TT'nin router'ına bağlayalım cihazı dedik. Yine yapamadık onu.

DNS sonradan aklıma geldi, ve DNS'in iki farklı yerden kapatılması gerektiğini fark ettim (yine herhangi bir dokümantasyon yoktu bu konuda). Kapattım, düzelmedi. Cihazı kapatıp açtık, ve sonunda internete tekrar bağlanabildik. Bir daha da sorun çıkartmadı. Muhtemelen Türk Telekom bu DNS işine izin vermedi ve bağlantıyı kabul etmedi.

Çekim gücü

Evin diğer ucundaki router ana router'a ortalama 648Mbps hızla, üst kattaki ise 720Mbps ile bağlanıyor. Wi-Fi 6'dan (AX) önce bu tür Mesh sistemlerde büyük hız kayıpları olağandı, fakat MU-MIMO gibi özellikler eklenince kayıplar fazlasıyla azaldı. Ana router'a bağlıyken 520Mbps indirme alırken, evin diğer ucundaki router'dan 450Mbps civarı indirme hızları alınabiliyor. Aslında evin diğer ucundaki router daha ortaya konumlandırılırsa daha iyi performans alınabilir, fakat estetik açıdan pek mümkün gibi durmuyor. Üst katta da yine bu hızlar alınıyor.

Herhangi bir donma, takınma, cihazın kilitlenmesi gibi bir sorun yaşamadım.

Cihazın donanım ve yazılımsal özellikleri

Cihaz donanım olarak fena değil. Çift çekirdekli 900Mhz bir işlemciye ve 256MB RAM'e sahip. Xiaomi tek çekirdekli ve 256MB RAMli iken, Deco X60 4 çekirdekli ve 512MB RAMli. Yani fiyatına göre normal diyebileceğim bir durumda. Cihazın arkasına 4 tane Gigabit ethernet portu var. Keenetic Hopper'da USB 3.0 portu varken bu cihazda yok (ve aralarındaki tek fark bu). Anten gücü olarak da 5dBi yazılmış, tahminime göre 4x5dBi olmalı. WPA3 güvenlik standardını destekliyor.

Cihazın asıl önemli kısmı yazılımı. Sürekli güncelleme alıyor dediğim gibi.

1. Xiaomi'de ve Deco'da olmayan VLAN Tagging (yani benim Fiber interneti TT'nin router'ı olmadan kullanmama izin veren) opsiyonu var.
2. Cihazın arayüzüne herhangi bir yerden Statik IP olmadan erişebiliyorsunuz. Aynı şekilde ayarlamanız halinde kurduğunuz yerel ağa da Statik IP olmadan erişebiliyorsunuz. Kimileri için ÇOK önemli bir özellik. Size internet bağlantı hızları konusunda detaylı bilgi verebilmemin sebebi de bu, çünkü uzaktan erişebiliyorum.
3. VPN, DNS vs. ayarlayabiliyorsunuz. DNS kısmı bizim sistemde sıkıntılı, fakat VPN sorun çıkartmaz herhalde. Deneyeceğim bir şey değil.
4. QoS, yani hem daha hızlı hem de daha az gecikmeli (ping) internet gerektiren uygulama ve oyunlara bağlantı önceliği tanıma konusunda çok iyi.
5. Cihazın kendi arayüzü yetmezse terminal üzerinden birçok farklı işlem yapma olanağı (denemedim.)
6. Cihaza ikinci, hatta üçüncü internet bağlantısını kurabiliyorsunuz. Örneğin bir fiber bağlantınız var, bir başka internet bağlantınız var (Ethernet veya Wi-Fi üzerinden) ve bir de 4.5G USB modeminiz var. Üçünü de cihaza tanıtıp, eğer biri devre dışı kalırsa diğerini, yoksa üçüncüyü kullan diyebiliyorsun. Belli bir yere kadar da iki bağlantıyı birleştirebiliyor. İki bağlantı hızını birleştirip bazı yerlerde daha hızlı indirme/yükleme hızına sahip olabiliyorsunuz. (Denemedim)
7. Kendi torrent istemcisi var. (Denemedim)
8. Misafir ağı tabi ki var, ve her cihaza ayrı internet hızı atayabiliyorsunuz. Hangi cihazın hangi router'a ne hızla bağlandığını da gerçek zamanlı gösteriyor.
9. Kullanmadığınız özellikleri cihazdan silebiliyorsunuz. Yüklü gelmeyen özellikleri de yine arayüz üzerinden yükleyebiliyorsunuz. Güncellemelerle de yeni özellikler ekliyorlar. Mesh özelliği eski cihazlara güncelleme ile gelmiş mesela.
10. En önemlisi de, bütün cihazları aynı yazılımı kullanıyor. Ben şimdi 4. bir cihaz eklemek istesem markanın daha ucuz veya ileride çıkacak yeni bir modelini alıp sistemime ekleyebilirim.

Aklıma gelmeyen veya daha görmediğim özellikleri de vardır. Ama genel olarak diğer router'larda olmayan veya gizli olan özellikleri eklemişler.

Bunlar iyi yanları. Fakat arayüz dediğim gibi her ne kadar kullanımı kolay gibi gözükse de, bazı ayarlara ulaşmak zor ve herkesi memnun etmeyebilir. TP-Link Deco alan birisi muhtemelen çok kısa sürede bu kurulumu tamamlayabilecekti, ama biz saatler harcadık. Tamam, interneti TT'nin router'ından alacaktı ama Keenetic bunu yapamadı zaten.

Kesinlikle kurulum ve ana ekran için bir "basit" mod eklemeleri lazım.

Android ve iOS için uygulamaları da var, fakat o uygulamalar da fazla basit.

Sonuç

Türk Telekom, Fiber altyapısından kendi router'larını çıkartmanızı istemiyor. Bu yüzden bu konuda resmi bir yöntem belirlememişler ve iş router üreticilerine kalmış. Çoğu zaten desteklemiyor. Keenetic burada akıllıca bir iş yapmış ve hem kendi destek doküman ve videolarını yayınlamış, hem de ciddi bir kullanıcı kitlesi oluşturmuş. Cihazın çoğu özelliği ile ilgili internette arama yapınca karşınıza ya resmi, ya da forumlarda paylaşılmış gayriresmi bilgiler çıkıyor.

Fakat bu kadar gelişmiş özelliği olan bir cihaz, Ethernet üzerinden aldığı kısıtlamasız (kullanıcı adı vs. gerektirmeyen) interneti kolayca paylaşamıyor. Burada da hem puan kaybediyor, hem de müşteri.

Donanım olarak dediğim gibi fena değil. 1500 lira civarındaki (mesh olan veya olmayan) router'larla benzer donanıma sahip.

Yalnızca bir router'a ihtiyacım olsa bu cihazı almazdım, zira pahalı. 700-1000 lira arasında birçok Wi-Fi 6 router var, normal bir kullanıcı için de yeterli olacaklardır. Fakat benim için VLAN ve Mesh desteği işin içine girince en makul opsiyon bu. Yazılımın gücünü kullanarak cihazlarına birçok özellik ekliyorlar, bu özelliklerden birine ihtiyacı olan kişi de doğal olarak bu cihazlara yöneliyor.

Hayırlı olsun. Güle güle kullanın. Forumdaki diğer kullanıcı grubumuzda hızlıca destek olabilirdik. Keşke bazı adımlarda buraya baksaymışsınız.

Sonuca ulaşılmış. Uzun ve kaliteli yazınız için de ayrıca teşekkürler. Okuduklarım arasında bir kaç fine-tune daha yapılabileceğini sezdim. Kullanımdan memnunsanız şimdilik çok elzem olmayacaktır tabiki de.

Tekrardan Keenetic camiasına hoşgeldiniz.

Teşekkür ederim. DonanımHaber Forum ana sayfasında rahatça bulabildiğim ana Keenetic konusunu Google'da aratarak bulamadım. Öyle olunca da troubleshooting'i kendim yaptım. Dediğim gibi router'ın başında olsam daha kolay olurdu. Fine-tuning işini de zamanım olduğunda yapacağım.