Analiz: Yapay Zeka Bilgisayar Mühendisliğini Bitirir Mi?

Birkaç yerde bu soruyu gördüğüm için ayrı bir başlık açmak istedim. Öncelikle kendimden bahsedeyim. Şu an YTÜ BM okuyorum ama aktif olarak da dört senedir IT firmasında çalışıyorum. Yurt dışında da işler tamamladım ama çok basit işler tabii. Mühendislik yapıyorum sayılmaz. İleride daha komplike sorumluluklar almayı hedefliyorum. Bu bilgiyi verdim ki biraz ciddiye alınayım.  

Endişe duymanız çok doğal çünkü her gerçekten de ChatGPT gibi LLM ürünleri insanı hayrete düşürüyor ve pratiklerde de çok işimize yarıyor. Bu nedenle acaba ileride şunu yap deyince anında yapıp bizi işsiz bırakır mı diye endişe ediyoruz. Sonda söyleyeceğimi baştan söyleyeyim hayır. Her şeyden önce BM eğitimi alırken zaten güncel teknolojileri öğrenmiyorsunuz. Okul gidip size Kotlin, Jetpack Compose öğretip mobil uygulama geliştirici yapmıyor sizi. Okul daha çok size temel kazandırıyor ki bu temel esasında çok ama çok önemli çünkü gün sonunda siz problem çözücüsünüz. İşletmenin problemlerini teknoloji altyapısıyla en iyi şekilde çözüyorsunuz. Patron size nasıl yapacağını söylemiyor. Sadece problem tanımlaması yapıyor. Gerisi sizin ekipte. Zaman gösterdi ki teknoloji ne kadar ilerlese de temellere hakim olanlar problemleri çözen insanlar.

Diyelim ki BluTV için çalışıyorsunuz. Yönetim bakıyor ki insanlar videolara başlıyor ama içerikleri sadece beş dakika izleyip bırakıyorlar. Anket yapıyorlar ve görüyorlar ki video oynatıcı çok iyi çalışmıyor. Ve insanlar da sinir olup kapatıp gidiyorlar. Ama tüm kullanıcılar bundan etkilenmiyor. Bazıları etkileniyor. Belli ortak özellikleri de yok. Mesela hepsi Android kullanıcısı değil. Bu kişiler sonra BluTV'yi unutuyorlar ve kredi kartı ödeme hatırlatması gelince de zaten kullanmıyorum diye üyeliklerini iptal ediyorlar. İşletme krizde. Bunu hemen IT ekibine rapor ediyorlar ve acil çözülmesini istiyorlar. ChatGPT'ye gidip de takılmayan video player kodla deseniz bile çözüm olmayabilir çünkü sizin altyapınız, kullandığınız teknolojiler, hedeflediğiniz ülke, müşterileriniz kullandığı cihazlar, internet altyapı bambaşka. Bunların belki ayrıntılı analiz edilip bir problem tanısı yapılması gerekiyor. İşletme bunu yapamaz çünkü yeteri kadar teknik değiller. ChatGPT gibi de yaptıramazsınız çünkü doğru sorunun ne olduğunu bile bilmiyorsunuz. İşte burada iyi eğitimli sizler devreye giriyorsunuz. Son yazılım güncellemesinden tutun da donanım seviyesine kadar analiz yapmanız gerekebilir.

Problemi buldunuz. Kullandığınız derleyici (compiler) de bir problem var. Derleyici de open source. Gidip de ticket açıp başkalarının çözmesini beklerseniz şirket batacak. Anında müdahale etmeniz gerekiyor fakat yapılan her değişiklik farklı şeyleri de etkileyebilir. Problemi decompose denilen şekilde en ufak parçaları bölüp başka servisleri etkilemeyecek şekilde yeniden düzenlemeniz gerekiyor ki düzgün çözüm sağlayabilesiniz. Yine yapay zekaya bunu tek tek sorabilirsiniz ama neredeyse tüm mimariyi tanıtmanız gerekecek. Belki tanıtsanız bile yeteri verilerle train edilmediği için size çözüm sunamayacak. İşletmenin belkilerle işi olmaz. Kesin bir şekilde çözülmesini bekler. ChatGPT'ye sorduk ama çalışmadı dediğinizi düşünün üst yönetime.

Bazen problemi çözmek için yaratıcı şekilde (reframe) düşünmek gerekiyor. Mesela bir hastane düşünün. MR makinesi çok sesli çalışıyor ve çocuklar korkuyor. Aklınıza ilk gelen çözüm daha az ses çıkaran makine tasarlamak olabilir. Ama bu maliyeti artırır. Oysa MR odası çocuklara uygun süsleyerek korkularını azaltabilirsiniz. Yaratıcı düşünmek yapay zekanın zorlandığı bir alan.

Kısacası siz sadece kod yazan kişi değilsiniz. Problemi tanılayan, ufak parçalara bölen, bunlar arasında ilişkiyi yeni bir bakış açısıyla görebilen ve yaratıcı şekilde çözebilen kişisiniz. Teknoloji ürünleri artıkça, daha çok kişi kullandıkça daha çok daha önceden görülmemiş problemler çıkacak ve bu problemlerin çözülmesi sizden beklenecek, yapay zekadan değil.

Apple Vision Pro geliyor bildiğiniz gibi. Yepyeni ürün. Firmalar bu alanda var olabilmek için deli gibi yarışacak. En kısa sürede en yaratıcı ürünleri çıkaran zengin olacak. ChatGPT'ye güvenebilir misiniz? Apple Vision Pro ne diye soracaktır size. Çünkü önce başkalarının çözümleriyle eğitilmesi lazım modelin. O da yetmiyor. Bataryası 2 saat anca yetiyor, baş ağrısı yapıyor, ısınıyor, daha çok enerji tüketiyor. Peki tüm bu problemleri kim çözecek?

15 20 yıla ww3 çıkacak zaten kasmayın

Yok lisansım. Çalıştığım için dersleri yavaş geçiyorum. Ondan biraz uzadı. Bir de pandemi mahvetti tüm üniversite tecrübesini.

@Eldain PM geldi ama sana cevap veremedim. Başka kullanıcılardan mesaj almayı kapatmışsın sanırım.

açtım hocam yanlışlıkla kapatmışım

AGI çıktığında komple her şey değişir zaten bu konuştuklarımız söz konusu olmaz. AGI için de en az 10-20 sene vardır, ne zaman çıkacağını öngörebilmek zor tabii ki..

Bu yazıdan çıkardığım sonuç şu. Yapay Zeka tüm mühendislik dallarını yüksek derecelerle bitirir, fakat mühendislik çözümlerin gerektiği yerlerde (o mühendislik sisteminin tüm detayları başından sonuna kadar verilemeyeceği için) insan zekasına ihtiyaç vardır.

Eğer sizin bahsettiğiniz BlueTV stream yazılımlarının ilk kurulduğu günden beri üretilen tüm alt yordamları Yapay Zekaya da işlenmiş olsaydı. Belki o zaman fayda olurdu.

Yalnız ben de ChatGPT'ye çözemediğim 3-4 sorunu her türlü veriyi dibine kadar vererek çözdürmek istediğimde en son geldiği nokta Destek birimine Ticket açmak oldu. Neyse sonradan sorunları çözdüm. Ve ChatGPT'ye neden bunları düşünemediği sordum. Onlar da olası çözümmüş fakat konu dışına çıkmamak dağıtmamak için o olasılıklarla cevaplamamış.