Apple'a tonla para vermesek? “Harici NVMe SSD oluşturduk“

Kioxia, yabancı gelebilir ama aslında Toshiba Memory Corporation adıyla Toshiba holding’den ayrılan ayrı bir şirket haline geldi, Kioxia yeni kimliği oldu. Test masamızda Exceria serisi, 5 yıla kadar garantili, M.2 formatında bir NVMe ve bir tane de 3 yıla kadar garantili, 2.5 inç formatında SATA SSD görüyorsunuz.

PCIe 3.0 x4 yani 3. jenerasyon NVMe 1.3c standardı bir SSD ile karşı karşıyayız. Renkli PCB’li, fiyatı segmenti çoğu rakibi gibi soğutmasız. Daha önce Exceria Plus serisinden bir SSD de incelemiştik, Plus serisinde bunda da olduğu gibi BiCS Flash TLC kullanılıyor ama kontrolcüler farklı, Plus serisi iki kat daha hızlı, fiyatı da ona göre daha yüksek.

250GB, 500GB ve 1TB şeklinde kapasite seçenekleri var, elimdeki 1TB olanı, 400TBW yani 400TB yazım ömrüne sahip. Tabii ki bu 400TB olur olmaz bozulacak demek değil, şansınıza bağlı olarak bu ömrü 3’e 4’e 5’e katlayabilir. Kağıtüstü bir hesapla her gün 50GB yazsanız ki çoğunlukla okuma yaptırıyoruz, 20 senenin üstünde bir süre ediyor. MTTF yani Mean Time to Failure yani aritmetik ortalama arıza süresi ise 1.5 milyon saat. 

Üzerindeki yongalar TLC yongalar,  hücre başına üç bit yazılan yongalardan. Kioxia’nın BiCS FLASH olarak adlandırılan yüksek yoğunluklu, 3 boyutlu, düşük enerji tüketimi amaçlı, kendi ürettiği NAND’ler. 

QLC’yi çoğu zaman giriş, kimi zaman orta segmentte görüyoruz ama TLC giriş, orta, hatta üst segmentte sıklıkla karşımıza çıkıyor. Exceria Plus serisi, Gigabyte Aorus SSD’ler, Corsair MP600 ve MP600 Pro gibi gibi. Piyasada tek başına senelerdir tüketici sınıfında MLC yongalı SSD üreten Samsung dahi 980 Pro ile TLC’ye geçti, MLC devri kapanmış oldu. Uzun lafın kısası, TLC artık NVMe SSD’de üst segmentte de endüstri standardı oldu.

1TB olanı 1700MB/saniye okuma, 1600MB/saniye yazma hızıyla geliyor. 350 bin IOPS okuma ve 400 bin IOPS yazma yani girdi çıktı hızına sahip. SSD Utility uygulamasıyla performansını ömrünü takip edebiliyorsunuz.

Exceria. Evet, bu düz Exceria. 2.5 inç formunda SATA bir SSD. Gövdesi metalden, aslında plastik görmeye hayli alışmıştık, bir sorun da değildi plastik, SATA SSD’ler pek ısınmadıklarından metalle ısı dağıtmaya gerek olmuyordu ama tekrar metal görmek hoşuma gitti. Üstündeki etiket böyle bir kutuda güzel görünüyor.

240GB, 480GB ve 960GB’lık kapasite seçenekleri var, 960GB olanı elimizdeki, 240TB yazma ömrüne sahip. Günde 50GB yazsanız 13 sene civarı ediyor, bu da 1.5 milyon saat aritmetik ortalama arıza süresiyle geliyor. 

Yine BiCS Flash TLC yongaları yongaları var, 555MB/saniye okuma ve 540MB/saniye yazma hızıyla geliyor. Yazmada 81 bin, okumada 88 bin IOPS. SSD Utility üzerinden durumunu ömrünü izleyebiliyorsunuz yine.

Gelelim kullanacağım kutulara. NVMe olanı için ORICO’nun USB 3.2 ikinci jenerasyon 2x2 20Gbit destekli kutusunu temin ettim Aliexpress’den. Türkiye’den alayım dedim, 10Gbit’in ötesini bulamadım, Aliexpress’te 40Gbit Thunderbolt destekli seçenekler bile var. Kutusundan Tip C’den Tip C’ye ve Tip C’den Tip A’ya iki kablo çıkıyor, hızından faydalanmak için yine kendi standardında bir yuva ve Tip C kablo kabloyu kullanmak icap ediyor.

Bu gördüğünüz ızgaralı parça metalden, gövdesi plastik malzemeden. Kaldırıyorsunuz, bir metal blok daha var ve en önemlisi 2.7CM’lik bir fan var, evet aktif soğutmalı bir kutu. Gerçi 20Gbit’i doyurabilecek hızlarda güncel SSD’ler pasif soğutma ile de gayet güzel iş yaparlar ama fan ile ısınma ihtimalini ortadan kaldırabiliyorsunuz. Ne kadar soğuttuğunu test edemedim zira bu kutunun içindeyken ısı değerlerini takip etmek mümkün değil.

Crystaldiskmark’ta okumada 1550MB/saniye, yazmada 1640MB/saniye civarı bir hız elde ettim. %50 dolulukta ilginç bir şekilde yazma hızı değil okuma hızı düştü, 1300MB/saniye civarı iyi bir değer yine de.

Atto Disk Benchmark’a baktığımızda 1MB’ın altındaki testlerde %50 doluluk ufak tefek farklar oluşturdu. Anvil’s Storage Utilities’te aldığıı puan ise yine pek değişmedi. Peki ya dosya aktarımı, benchmark kıyas yapmamızı sağlıyor ama gerçek dünya kullanımındaki hızı nedir derseniz boşken 1.1GB/saniye, %50 doluyken bir süreden sonra 600MB/saniye civarlarına düşüyor.

SATA olanı için Codegen marka 2.5 inçlik USB 3.1 destekli 10Gbit’lik bir kutu temin ettim, beni çeken yanı öncelikle fiyatı oldu açıkçası, yine Orico’nun bunun gibi şeffaf kutuları vardı ama belirgin şekilde daha pahalılardı.

Crystaldiskmark’ta okumada 450MB/saniye, yazmada 380MB/saniye, günlük kullanım başarımını değiştiren 4KB testi fena değil. Atto’da okuma ve yazma hızı 512KB testinden sonra eşitleniyor. Anvil’s Storage Utilities’te aldığı skoru karşılaştırmak için kullanabilirsiniz, NVMe SSD ile arada 2 katın üzerinde bir fark var. Günlük kullanımda, dosya aktarımında bir süreden sonra 180MB/saniye civarı bir hıza inip aktarıma öyle devam ediyor.

Pekiii, bu kutularla böyle harici depolamalar yapsak, bunları Mac Mini’de veya depolamasını arttırması pahalı cihazlarda bir çözüm olarak kullansak sistemi yavaşlatırlar mı diye soracak olursanız NVMe olanı Mac Mini’ye taktım, kendi depolaması ve h Kioxia Exceria NVMe SSD’li harici kutuyu taktım, en azından beni kullandığım 50Mbit-100Mbit kaynak dosyalı Premiere projemin çıktısında harici olanla 8 saniye geç çıktı aldı, bence kayda alınmayacak kadar küçük bir fark ama tam hızında kullanamadım, Windows’ta 1.5GB/saniye sularında seyrediyordu, burada 700-800MB/saniye, kullandığınız kutuların M1 destekli olup olmadığına dikkat edin. 

Kioxia Exceria serisi NVME ve SATA SSD’lerden harici depolama çözümleri yaptık, peki değdi mi? Bence en başta düşürüp düşürüp bozduğum mekanik diskli harici depolamalardan çok daha iyi çünkü hareketli bir parça yok, düştüğünde çarptığınızda bozmanız hayli zor. Apple’da Mac Mini’yi 256GB’tan 1TB’a yükseltmek 4400TL tutuyor, 1TB NVMe SSD ve kutusuyla biz bunu 1500 lira civarına getirdik. Mac Mini M1’in içindeki kadar hızlı mı oldu peki? Hayır, dahili çözüm 3GB/saniye civarı okuma ve yazma hızına sahip. Gerçek dünya kullanımında bu fark hissediliyor mu? Testte gördünüz, günlük kullanımda ve en azından benim içerik ürettiğim sırada kayda değer bir fark yok. Orico’nun daha hızlı, direkt Thunderbolt destekli, 75-100 dolarlık kutuları da var, bu hızlara yakın NVMe SSD’ler 2 bin TL’nin biraz üstünde, toplamda 3000-3250TL civarına Mac Mini M1’deki kadar hızlı bir çözüm de oluşturulabilir, düzgün kutu ve SSD tercih edilirse tabii. Ben dahili depolamadaki yükseltme ve bu hızlı harici çözümle aradaki 1500TL fark için böyle bir zahmete girmedim ama Kioxia Exceria NVMe veyahut SATA SSD ve benim tercih ettiğim fiyatı uygun kutularla mantıklı bir çözüm haline gelebilir, oluru var.

Orico 20Gbit NVMe kutusunun Aliexpress linki; Orico 20Gbit NVMe kutu