Daha net kara delik fotoğrafları için hazırlıklar başladı

Geçtiğimiz ay yayınlanan tarihin ilk kara delik fotoğrafı bildiğiniz tüm dünyayı etkilemeyi başarmıştı. Event Horizon Telescope (EHT) ekibi tarafından 10 Nisan'da ortaya çıkarılan muhteşem fotoğraf, astronomi tarihinin en önemli fotoğraflarından birisi oldu. Gökbilimciler şimdiyse işi biraz daha ileriye götürmek ve çok daha net kara delik görselleri yakalamak istiyor.

Avrupalı bilim insanları tarafından paylaşılan yeni planlara göre kara delik gözlemciliğindeki bir sonraki adım radyo teleskoplarını uzaya yerleştirmek olacak. Hollanda'nın Radboud Üniversitesi ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından geçtiğimiz günlerde yayınlanan makalede, Event Horizon Imager (EHI) isimli yeni bir teleskobun ilk planları açıklandı.

EHI sisteminin iki veya üç farklı teleskoptan oluşması ve Dünya'nın etrafında bir yörüngeye yerleştirilmesi teklif ediliyor. Astronomların ifadelerine göre Event Horizon Imager'ın, Event Horizon Telescope'a göre çok ciddi avantajları olacak.

Beş kat daha net kara delik fotoğrafları

Konuyla ilgili bazı açıklamalar yapan araştırma lideri Freek Roelofs,"Uydu teleskoplarıyla daha yüksek frekanslarda gözlem yapabileceğiz. Bildiğiniz gibi Dünya'nın atmosferi nedeniyle yüzey teleskoplarının yüksek frekanslarda gözlem yapması mümkün olmuyor. Ayrıca uzayda teleskoplar arasındaki uzaklık da çok daha fazla olacak. Yani teorik anlamda daha büyük bir teleskop elde edeceğiz. EHI ile birlikte EHT'ye göre tam beş kat daha yüksek çözünürlüklü kara delik fotoğrafları yakalabileceğiz." ifadelerini kullandı.

Astronomların yayınladığı Sagittarius A* simülasyon görüntüleri. Sağ üst tarafta EHT, sağ alt tarafta ise EHI'nın yapacağı gözlem yer alıyor.

Radyo teleskoplarının boyutu arttıkça çekilen fotoğrafların çözünürlüğü de artıyor. Astronomlar Event Horizon Telescope projesinde dünyanın farklı bölgelerinde yer alan sekiz teleskobu koordineli bir şekilde çalıştırmış ve teorik anlamda Dünya boyutunda dev bir teleskop elde etmişti. Event Horizon Imager ise uzaya yerleştirileceği için çok daha büyük bir boyuta sahip olmuş olacak. Dolayısıyla çok daha yüksek çözünürlüklü fotoğraflar çekebilecek.

Freek Roelofs ayrıca, EHI'nin yakalayacağı kara delik fotoğraflarıyla Einstein'in Genel Görelilik Kuramı'nın daha iyi bir şekilde test edilebileceğini söylüyor. Roelofs,"Kusursuza yakın fotoğraflar çekip bir kara deliği tüm detaylarıyla görme imkanımız olacak. Einstein'ın teorisinde küçük bir sapma bile olsa bunu tespit edebileceğiz." şeklinde konuştu.

EHI projesinin önünde şu anda bazı teknik problemlerin olduğundan da bahseden Roelofs,"EHT projesinde dünyanın farklı bölgelerinde gözlemler yapılmıştı. Ancak elde edilen verilerin boyutu çok yüksek olduğu için dosyaların aktarımında internet yetersiz kalmıştı ve veriler harddisklerde uçaklarla taşınmıştı. Elbette uzayda böyle bir şey mümkün olmayacak." ifadelerini kullandı. Roelofs ve ekibi bu problemi aşmak için ESA'nın lazer bağlantı (laser link) sistemini kullanmak istiyor.

Roelofs son olarak Event Horizon Imager ile Event Horizon Telescope arasında gelecekte hibrit bir sistemin de kurulabileceğini söyledi. Avrupalı astronomların yayınladığı makaleye buradan ulaşabilirsiniz.