Bilin bakalim niye?
Tesaduf o ki yukaridaki pankartin asilmasinin HEMEN ERTESI GUNU. Ayni gun imza yetismedi muhtemelen...
Birileri uzerine mi alindi acaba?
5 |
SUNBEAM RHEOBUS EXTREME TAK-ÇIKAR LED MODiFiKASYONU Rheobus Extreme adını değiştirilebilir direnç anlamına gelen "rheosta" ile "bus" kelimelerinin birleşiminden alan ve sabit voltajda (12V) direnci değiştirerek fanlara giden akımı (0~2,5 A), dolayısıyla da fanların hızını kontrol eden basit fakat etkili bir fan kontrolcü. Ne ekranı, ne de sıcaklık kontrolü olan bu fan kontrolcü türünün en basit örneklerinden. Peki, hiçbir ek işlevi olmayan bu fan kontrolcüyü bu kadar başarılı ve popüler yapan nedir? Rheobus Extreme kanal başına 30W (12V'da 2,5A) toplamda da 6 kanal için 180W gibi bir gücü desteklemektedir. Bu da onu piyasada bulunan seri üretim en güçlü fan kontrolcü yapar. Bu kadar gücü ne yapacağınızı düşünüyorsanız bilgisayarınızda sıvı soğutma kullanmıyorsunuz demektir. Zaten öyleyse biraz daha pahalı olmakla birlikte dokunmatiğinden anahtarlısına çok daha şık ve işlevsel (devir, sıcaklık vb. gösteren ekranlı) daha "hafif" modeller bulabilirsiniz. Ama konumuz bunlar değil. Rheobus Extreme'in bir diğer özelliği de fanları tamamen kapatmanıza olanak sağlayacak şekilde fanlara (veya bağlayacağınız 12V ile çalışan tüm aksesuarlara) giden akımı gerektiğinde tamamen kesebiliyor olmasıdır. Bu sayede kasanızın içinde bulunan fazladan fanlar film izlerken kafanızı şişirmezken, oyun oynarken tam güç soğutma ile performansı sekteye uğratmadan sıcaklığı kontrol etmenize; arkadaşınıza hava atarken, bilgisayar üzerinde çalışırken veya fotoğraf çekerken açtığınız kasa içi ışıklandırmanın gece bilgisayarınız açık uyumaya çalışırken gözünüzü almasını engellemeye olanak sağlar. Bu fan kontrolcünün üçüncü can alıcı özelliği ise fiyatıdır. Herkesin zevkine tam olarak hitap etmese de kimsenin çirkin diyemeyeceği yeterli estetik görünüme, yüksek kanal sayısıyla geniş kullanım alanına ve en hor kullanıma rağmen arıza vermeyen kaliteye sahip bu fan kontrolcünün tüm özelliklerine karşın kendi liginde oldukça çekici bir fiyat etiketi mevcuttur. Sırf bu sebeple dahi ihtiyacı olmayan kitlelerce de sevilir ve kullanılır. Rheobus Extreme fan kontrolcüye ihtiyacınız olduğunda bunu anlarsınız. Örneğin: • 3x120'lik radyatörünüzün üzerinde 6 adet bulunan ve tanesi 0,45A akım çeken Gelid Wing 12 PL fanların tümünü (toplamda 32W) tek bir düğme çevirerek SIFIRDAN TAM GÜCE KADAR kontrol etmek istediğinizde, • Yukarıdakini birden fazla 3x120'lik radyatör için yapmak istediğinizde, =) • Swiftech MCP655 pompanızın (15W) hızını (dolayısıyla sesini) kontrol etmek istediğinizde, • Kasanızın içine döşediğiniz 2 metre uzunluğundaki LED şeriti (~24W) kapatmak veya parlaklığını kontrol etmek istediğinizde, isteklerinizi bir tek Rheobus Extreme ile karşılayabilirsiniz. Bu kadar reklamın üzerine hiç olumsuz yanı yok mudur? Elbet vardır. Kimisi için ekranı olmaması, kimisi için ek işlevlerin eksikliği, kimisi için aydınlatmasının fazla parlak oluşu, kimisi için yemek yapmaması. Benim için ise tek olumsuz yanı piyasada yalnız MAVİ renk aydınlatmalı olarak satılan bu muhteşem parçanın kasamın turuncu-yeşil-siyah temasına hiç uymaması. Bu olumsuz özelliği bertaraf etmek için ben de düğmeleri arkadan aydınlatan 12 adet mavi LED'i tanesini 5 kuruşa aldığım yeşil LED'lerle değiştirmeye karar verdim. Sonra aklıma daha parlak bir fikir geldi ve bu kadar uğraşa girecekken neden tek renkle kendimi kısıtlayayım dedim. LED'leri soketli (tak-çıkar) hale getirerek ileride de kafama estiğinde çok basit birkaç vida sökme işlemiyle istediğim renkte LED'lerle aydınlatma sağlayabilirdim. Neticede emek olarak birkaç basit işlem ekleyecek şekilde LED aydınlatmayı soketli hale getirerek (şimdilik) yeşil renkle donatmaya karar verdim. İşte bu çalışmanın tüm adımlarını ve sonucunu DÜNYADA İLK KEZ ve (şimdilik yalnızca) TÜRKÇE olarak sizlerle paylaşıyorum. Afiyet olsun! 1) Genel Bakış Başlangıçta elimizde Teknobiyotik.com'dan alınma Akortek garantili olmasına karşın garantisi birkaç dakika sonra sona erecek olan standart parlak ve mavi ışıklı bir Sunbeam Rehobus Extreme mevcut. Garantisi birkaç dakika sonra geçersiz kalacağından elinize geçen ürünün çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için bilgisayarınıza bağlayarak denemenizde fayda var. Bu sayede bozuk bir ürünle karşılaştığınız takdirde hem garantiden faydalanarak ürününüzü değiştirebilir hem de emeklerinizin boşa gitmesini önlemiş olursunuz.  2) Mekanik Söküm Değiştireceğimiz LED'lere ulaşabilmek için elektronik öncelikle elektronik donanımı mekanik ve yapısal donanımdan ayırmamız gerekiyor.  İlk olarak resimde işaretlenmiş 4 adet vidayı söküyoruz.  Vidaları bulundukları dar alandan (1) rahat çıkartmak için eğik burunlu bir cımbız kullanmanızı tavsiye ederim (2). Söktüğünüz vidaları işlem sonuna kadar güvenli bir yerde saklamanız gerekiyor, bunun için düzenli bir çalışma alanı şart. Küçücük vidaların değeri kaybolduktan sonra anlaşılıyor ama çok geç. Vidaları söküp güvenli bir yere kaldırdıktan sonra düğmelerin üzerinde bulunan şeffaf tutamaçları sıkı bir kavrayışla teker teker çekip çıkartıyoruz (3). Bu aşama biraz güç gerektirse de pense, kargaburun gibi aletler kullanmanızı hiç tavsiye etmem, sert plastik çok çabuk zedeleniyor. Eğer kendiniz sökemediyseniz küçük kız kardeşinizden yardım isteyebilirsiniz. =)  Tüm vida ve düğmeleri söktükten sonra elektronik donanımı alüminyum kutusundan ayırarak ters çeviriyoruz.  Elektronik donanımın altında devreleri hem statik elektrikten hem de kısa devreden koruyan bir gri sünger bulunmakta (1). Lehim yapabilmek için bu süngeri yoldan çekmemiz gerekiyor. Süngeri özensizce kaldırarak kazıyıp atabilirsiniz ancak 180W gücündeki bir devre kartının altını açıkta bırakmamak adına nazikçe sıyırarak (2) işiniz bittiğinde yerine yapıştıracak şekilde tek parça muhafaza etmenizi tavsiye ederim (3). Hadi benim sözümü dinlemezseniz de "onu oraya koyduklarına göre bir bildikleri de vardır" diye tekrar düşünün derim. Kendimize çalışma alanı açacak kadar yalıtkan süngeri sıyırdıktan sonra mekanik söküm işlemini tamamlamış oluyoruz. 3) Elektronik Söküm Şimdi kart üzerindeki mevcut LED'leri çıkartmak için lehim sökme işlemi yapacağız. Bir elimizde havya, bir elimizde lehim sökme tabancası olacağından devre kartını bir şekilde sabitlemenizi tavsiye ederim.  Ben sabitleme için 7 liraya satın alabileceğiniz bir "timsah kıskaçlı" ve büyüteçli "üçüncü el" kullandım. Yukarıdaki resimde sökeceğimiz mavi LED'ler açıkça görülüyor. 12 adet LED'in her biri için bir çift olmak üzere toplamda 24 lehim sökeceğiz. Sökeceğiniz lehimler yukarıdaki resimde 1'den 12'ye işaretli olanlardır. Yanlış lehim söküp ek iş çıkarmayın.  Kartı ters çevirip havya ile erittiğimiz lehimi tabanca ile vakumlayarak temizliyoruz. Bu işlem bize daha sonra içinden soketlerin bacaklarını geçirerek lehimleyeceğimiz temiz delikler bırakıyor (1, 2, 3). 4) LED Soketleri Bilgisayarımın içinde ve elektronik devrelerde çokça gördüğüm iki bacaklı soketlerden Konya Sokak'ta da bulabilirim sanmıştım ama sonradan anladım ki yanılmışım. İstediğim soketleri tüm aramalarıma rağmen hiçbir yerde bulamayınca onları da kendim imal etmek zorunda kaldım. İstanbul'da yaşamak zorunda olanlarınız bu konuda daha şanslı olabilirler.  2 bacaklı soket bulamayınca ben de bir "kırkayak" (1a, 1b) alarak istediğim soketleri (2a, 2b) kırkayağı Dremel el motoru ile dilimleyerek çıkarttım. Eğer bir el motorunuz yoksa herhangi bir kıl testere ile biraz daha uğraşarak aynı sonuca ulaşabilirsiniz. Her dilimde bir çiftli soketi iptal etmeniz gerekiyor. bu sebeple kırkayaktan geriye elinizde 20 adet ikili soket kalıyor. Zaten 12 sokete ihtiyacınız olduğundan bu en özensiz işçilikle bile fazlasıyla yetecektir.  İşçiliğinize biraz daha klas katmak isterseniz kestiğiniz soketlerin kenarındaki çapakları zımparalayarak daha şık soketler elde edebilirsiniz. Ben ufak bir daire zımpara kullandım ama yine basit bir el zımparası (ve biraz daha fazla uğraş) ile de aynı sonucu alabilirsiniz. 5) Elektronik Takım LED'lerden boşalan deliklere yerleştireceğimiz soketleri tamamladıktan sonra artık fan kontrolcüyü tekrar toplamaya geçebiliriz.  Sökümünü yaptığımız LED'lerin yerine hazırladığımız (veya satın aldığımız) ikili soketleri, yine kartın arka tarafından lehimleyerek, sabitliyoruz (1). Artık eski mavi LED'lerin yerinde dilediğimiz renk LED'lerle donatabileceğimiz soketler mevcut (2a). Genel görünüm itibariyle de oldukça şık görünüyor (2b). Sıra geldi soketlere yerleştireceğimiz LED'lere. Önceden de belirttiğim gibi kasamda turuncu-yeşil-siyah kombinasyonu hakim olduğu için ışıklandırma işin ben yeşil LED kullandım. Artık LED yuvalarınız soketli olduğu için siz istediğiniz rengi kullanabilir, hatta farklı kombinasyonlarla tuttuğunuz takımın renklerini kasanıza taşıyabilirsiniz (Beşiktaşlıysanız kolay gelsin). ;)  Soketlere yerleştireceğimiz LED'lerin bacaklarını 90 derece kıvırarak (1) soketler boyunda kesiyoruz(2). Daha sonra soket içinde daha sağlam durmasını sağlamak amacıyla pense ile iki yandan sıkıştırarak bacakları tırtıklı hale getirmenizi tavsiye ederim (3). 12 adet LED'i hazır ettikten sonra (4) lambaları karta takmaya geçebiliriz.  Dar alanda ince çalışmak adına LED'leri ince uçlu bir cımbız yardımıyla LED'leri tek tek yuvalarına yerleştiriyoruz (1). Yerleştirdiğiniz LED'lerin uçlarını yine cımbız kullanarak nazik hareketlerle eğerek düğmelerin tam merkezine denk getirmelisiniz (2a, 2b) ki yayılan ışık düğmenin şeffaf başını homojen bir şekilde aydınlatsın. Tüm LED'ler yerine yerleştikten sonra (3a, 3b) eserinize şöyle bir bakarak kısa süreli övünebilirisiniz. =)  Yeşil renk hoşunuza gitmedi mi? Sıkıldınız mı? LED'lerinizden biri mi bozuldu? Artık dert etmek yok. Yapmanız gereken tek şek mekanik söküm talimatlarını yerine getirdikten sonra dilediğiniz ampulü sökerek yerine yenilerini takmak. ÇIKAR - TAK işte bu kadar basit! 6) Kalite Kontrol Eserimizle ara safhada övündükten sonra mekanik takıma geçmeden önce her şeyin doğru çalıştığından emin olmamız gerekiyor. Karta güç vermeden önce kartın altında bulunan sıyırdığımız gri süngeri yerine geri yapıştırmanızı tavsiye ederim.  Kartımıza fan takıp güç vererek her kanalı tek tek test ediyoruz. Düğmeleri çevirdikçe hem fan devrinin hem de ışıklarının azalıp arttığını görebiliyorsanız her şeyi doğru yapmışsınız demektir.  Güç verilince ışıklarımız işte böyle yanıyor. 7) Mekanik Takım Her şey yolundaysa 2. bölümün adımlarını tersten uygulayarak kartımızın mekanik takım işlemini gerçekleştiriyoruz.  Kartı (1) kasaya sabitleyen 4 vidayı taktıktan sonra (2), tekrar güç verip bir kez daha manzaranın seyrine doyuyoruz.  Bir de arkadan. =)  Her şey tamam olduğuna göre düğme başlarını da takarak mekanik montajı ve tüm modifikasyonu tamamlıyoruz. 8) SONUÇ  Artık Soket LED'li YEŞİL Rheobus Extreme renk temasına uygun olarak bilgisayarımın parçası olmaya hazır. Yeşil LED ile tamamlanan bu modifikasyonu istediğiniz renk LED uygulayarak da yapabilirsiniz.  İnternette kısa bir araştırmayla (soketli olmasa da) LED'leri değiştirilerek kırmızıya boyanmış bir örnek bulmak mümkün. Karşılaştırma amacıyla orijinal (mavi) ve kırmızı mod ile bir arada aile fotoğrafıyla yazımı sonlandırıyor, buraya kadar sabredip okuyan, yorum yapan herkese teşekkür ediyorum. TELİF HAKKI: Bu paylaşım, çokça bilginin ve emeğin sonucudur. Buna rağmen tüm bu emek ve bilgi hiçbir karşılık gözetilmeksizin paylaşılmış ve Türk bilgi alemine bağışlanmıştır. Lütfen kaynak göstermeksizin alıntı yapmayın. Kaynak göstermeksizin alıntı olmaz çalıntı olur. Çalıntı size bir şey kazandırır ne bana bir şey kaybettirir. Ama emeğimin ve bilgimin tek cümlesini bile izinsiz kullanan benim hakkımı yer, ben de o hakkı ahirette dahi helal etmem. SORUMLULUK REDDİ: Burada anlatılanların tamamı bilgi amaçlıdır. Yazar, anlatılan işlemler esnasında donanımınıza veya sağlığınıza gelebilecek zararlardan, bu yazıyı okurken yorulan gözlerinizden, işten kaytarırken patronunuza yakalanmanızdan, iş yapacağım diye ailenizi aksatmanızdan ötürü hiçbir sorumluluk kabul etmez. Tüm sorumluluk okura aittir. |
