Her sene çok yükseliyordu zaten cs,ceng sıralamaları ama bu sene taşralar bile uçmuş. Bunun sebebi millet artık önce bilgisayar mühendisliğine gideyim diye karar veriyor sonra üniversiteleri sıralıyor, yani aynı tıp gibi. Tıp yazanlar da öncesinde "ben kesin tıp yazıcam" diye karar verir sonra ona göre şehirleri sıralardı. Benim gibi bundan en az 4-5 sene önce sınava girmiş olanlar bilir, o zamanlar bu kadar keskin bir çizgi yoktu. Mesela biri en çok bilgisayar mühendisliği isterdi ama işte tutmazsa diye ardına atıyorum endüstri, makine, tıp, diş falan yazardı. Örneğin "en kötü hacettepede bilgisayar okurum yoksa daha aşağısında bilgisayar okumam, yine iyi bir üniversitede başka bir bölüm okurum" diye düşünürdü çoğu insan. Hatta 4-5 yıl önce itü sonrası devlet bilgisayar mühendisliklerinde büyük uçurum vardı. İtü sanırım 4-5k civarı kapatıyordu, hacettepe 20k kapatıyordu. Bu yüzden aslında bilgisayar isteyen ama 10k sıralama yapmış adamlar ya itü,odtü gibi üniversitelerde farklı bölümlere giderdi ya da tıpa giderdi. Bunu defalarca kez çevremde de gördüm. Ama şu an bu psikolojik durum tamamen aşılmış gibi gözüküyor. Bilgisayar mühendisliğinin uçuşu birkaç sene daha sürecek bu çok bariz belli. 3-4 sene sonra ilerlemenin duracağını ya da büyük ivme kaybedeceğini sonrasında da birazcık gerileyip sıralamanın oturacağını düşünüyorum.

Foruma bakıyorum, kimi bilgisayar mühendisliği okuyunca ayda 10 bin dolar kazanacağını sanıyor, kimi ise çok talep var gelecekte asgariye takılacaksınız kafasında. Şimdi işin gerçeğine gelirsek: tüm dünyada yazılım sektöründe hala çok büyük çalışan ihtiyacı var. Hakeza ülkemizde de çok sayıda eleman açığı var. Vasat bir öğrenci olarak mezun olsanız dahi çok rahat iyi maaşlara iş buluyorsunuz, vasatın biraz üstü olsanız son derece iyi şartlarda iyi paralara çalışabilirsiniz. Yazılım tek bir sektör değil aslında: siber, web, mobil, veri analizi, yapay zeka, makine öğrenmesi... bir sürü kendi içinde birbirinden çok farklı alanı var. İlginizi çeken alanda ilerleyebilirsiniz. Yurtdışına gitme konusuna gelirsek, vasatsanız gitmeniz zor. Mükemmel olmanıza kesinlikle gerek yok ama en azından sizi öne çıkaran özellikleriniz olmalı. Yazılım sektöründe çalışmak çoğu insanın sandığı gibi kolay mıdır derseniz ona da kesinlikle hayır derim. Stresli ve zor bir iş. %90 özelde çalışacaksınız, çalışma şartları şirkete göre değişir. X şirketi harikayken, Y şirketi çalışanlarını köle olarak kullanabilir.

4 sene boyunca doğru düzgün hiçbir şey yapmadan, kendiniz hiç başka şeyler için çabalamayıp sadece dersleri geçerek okulu bitirirseniz vasat bir mezundan öte başka bir şey olmazsınız. ama derslerinizi iyi öğrenir, kendinize bir şeyler katarsanız gerçekten çok iyi yerlere gelirsiniz.

Uzun lafın kısası hiçbir şey bilmeyen, daha üniversiteye bile gitmemiş yaşıtlarınızın, sektörle alakası olmayan cahil cühelanın lafıyla hareket etmeyin. Direkt sektörün içinden olan insanlarla konuşun.

Bazılarınız biliyordur ya da duymuştur, eskiden ülkemizde iyi üniversitelerin bölümleri birbirlerine yakın puanlarla kapatırdı. Örneğin Hacettepe'nin tıpı ile mühendislikleri arasında çok az fark olurdu. Tıpı birkaç puanla kaçırdım diyen birçok öğretmen görmüşlüğüm var mesela. Ya da bizim zamanımızda üniversitemizde bizim bölüm tıptan yüksek alıyordu diyenleri. Lisede garip gelirdi hatta bazıları abartıyor derdim ama aslında bunlar gerçekti. Öğretmenlik bölümleri ile Tıp arasında dağlar kadar fark olmazdı. Örneğin 2000 yılında ÖSYS yerleştirme sonuçlarına göre taban puanlarına baktım:

Hacettepe Tıp(İngilizce): 219.964

Hacettepe Tıp(Türkçe): 217.479

Hacettepe Bilgisayar Mühendisliği: 217.055

Hacettepe Elektrik-Elektronik(İngilizce): 216.625

Hacettepe Diş Hekimliği: 209.593

Hacettepe Eczacılık: 208.758

Hacettepe Matematik Öğretmenliği(Almanca): 200.179

İTÜ Endüstri Mühendisliği: 220.213

İTÜ Bilgisayar Mühendisliği: 220.118

İTÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği: 218.855

İTÜ Elektrik Mühendisliği: 207.972

İTÜ Tekstil Mühendisliği: 213.986 (Zamanının kısa süreli trend bölümlerindendi, bir süre sonra talep dolup mezunlar boşta kalınca patladı)

İTÜ Makina Mühendisliği: 213.978

İTÜ İnşaat Mühendisliği: 208.182

İTÜ Gemi İnşaatı Mühendisliği: 205.267

KATÜ Bilgisayar Mühendisliği: 206.704

KATÜ Tıp: 202.397

KATÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği: 199.210

KATÜ Mimarlık: 193.577

İYTE Bilgisayar Mühendisliği: 212.338

İYTE Kimya Mühendisliği: 204.807

İYTE Mimarlık: 199.692

ODTÜ Endüstri Mühendisliği: 223.079

ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği: 222.498

ODTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği: 221.849

ODTÜ Makine Mühendisliği: 217.652

ODTÜ Mimarlık: 214.847

ODTÜ Havacılık Mühendisliği: 214.000

ODTÜ Gıda Mühendisliği: 212.222

Marmara Matematik Öğretmenliği: 209.471

Marmara Tıp: 206.564

Marmara Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği: 201.374

Marmara Elektrik Elektronik: 200.598

Boğaziçi Endüstri Mühendisliği: 226.133

Boğaziçi Elektrik Elektronik Mühendisliği: 225

Boğaziçi Bilgisayar Mühendisliği: 224.579

Boğaziçi Matematik Öğretmenliği: 220.877

Boğaziçi Makine Mühendisliği: 220.693

Boğaziçi İnşaat Mühendisliği: 218.003

Boğaziçi Kimya Mühendisliği: 217.241

Boğaziçi Fizik: 210.163

Boğaziçi Kimya: 210.304

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp: 200.890

CÜ Diş Hekimliği: 200.407

CÜ Matematik Öğretmenliği: 197.071

CÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği: 193.289

CÜ Makine Mühendisliği: 181.289

Gazi Elektrik Elektronik: 211.276

Gazi Tıp: 210.701

Gazi Endüstri Mühendisliği: 209.880

Gazi Matematik Öğretmenliği: 207.346

Gazi Diş Hekimliği: 205.315

Gazi İnşaat Mühendisliği: 204.155

Gazi Makine Mühendisliği: 202.826

Gazi Mimarlık: 202.101

İÜ Cerrahpaşa Tıp(İngilizce): 217.674

İÜ Bilgisayar Mühendisliği: 212.992

İÜ İstanbul Tıp: 211.156

İÜ Endüstri Mühendisliği: 211.002

İÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği: 209.907

İÜ Cerrahpaşa Tıp: 209.187

İÜ Diş Hekimliği: 203.922

İÜ Eczacılık: 201.991

İÜ Makine Mühendisliği: 200.751

Ege Bilgisayar Mühendisliği: 216.476

Ege Elektrik Elektronik: 214.878

Ege Tıp: 209.763

Ege Makine Mühendisliği: 208.007

Ege Tekstil Mühendisliği: 205.653

Ege Diş Hekimliği: 204.928

Ege Eczacılık: 203.575

Ege İnşaat Mühendisliği: 202.933

Ege Gıda Mühendisliği: 197.003

Mersin Tıp: 206.062

Mersin Bilgisayar Mühendisliği: 201.846

Mersin Elektrik Elektronik: 196.252

Ondokuz Mayıs Tıp: 203.310

OMÜ Diş Hekimliği: 201.861

OMÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği: 198.558

OMÜ İnşaat Mühendisliği: 190.913

Selçuk Tıp: 206.230

Selçuk Bilgisayar Mühendisliği: 203.339

Selçuk Matematik Öğretmenliği: 203. 184

Selçuk Diş Hekimliği: 201.674

Selçuk Elektrik Elektronik Mühendisliği: 200.511

Selçuk Endüstri Mühendisliği: 199.454

Trakya Tıp: 201.956

Trakya Bilgisayar Mühendisliği: 201.684

Trakya Mimarlık: 190.703

YTÜ Endüstri Mühendisliği: 215.268

YTÜ Bilgisayar Mühendisliği: 215.240

YTÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği: 213.459

Bu kadar bilginin yeteceğini düşünüyorum. Daha fazlasına bakmak için:

https://oidb.ksu.edu.tr/depo/duyuru_belge/2000%20y%C4%B1l%C4%B1%20%C3%B6sym%20yerle%C5%9Ftirme%20puanlar%C4%B1_1602021147539507.pdf

Gördüğümüz gibi aslında hiçbir bölüm arasında uçurum yok. Buraya yazmadığım diğer mühendislikler, öğretmenlikler ve hatta şimdi kimsenin dönüp yüzüne bile bakmayacağı bölümler de 170-190 bandında değişiyor genelde. İnsanlar o zamanlar gerçekten istedikleri bölümlere gidebiliyormuş diyebiliriz. Peki neden son 20 yılda tıp aşırı derecede yükselirken diğer bölümler düştü? Bence bunun belli başlı nedenleri şunlar:

1. 2001 ekonomik krizi. Çok sayıda işsiz kalan oldu. İnsanlar garanti iş korkusuna düştü. Doktorlar zaten özel muayene açtığından çok iyi para kazanıyorlardı, muayenehanesi olmayanın da devlette her zaman iş garantisi vardı. Bu yüzden insanlar "hem prestijli, hem işsiz kalma sorunu yok, hem iyi para kazanılıyor." diyerek iyice tıpa yönelmeye başladı.
2. İnsanlardaki etiket hastalığının artması. Doktor olmak zaten bir statü göstergesi kabul ediliyordu ama tıp puanları yükseldikçe artık öğrenciler arasında tıp öğrencisi olmak da bir statü kabul edilmeye başlandı ve bu yükselmekte olan tıp puanlarının yükselme hızını iyice artırdı.
3. Ülkenin dört bir tarafında gereksiz taşra üniversiteleri yoktu. Bu sayede daha az sayıda üniversite ama çok daha kaliteli eğitim mümkün oluyordu.

Peki neden şu an tıp sıralamaları düşerken, özellikle mühendislik sıralamaları yükseliyor?:

1. Doktorların çalışma şartları kötü. Yıllarca okuyup emek verip sonra cahil cühela tarafından şiddet görmek istemiyor adamlar doğal olarak. Ayrıca çalışma saatleri çok fazla. Maaşları yaptıkları işe göre düşük kalıyordu, son zam haberleri doğruysa zamlı maaşları iyi denebilir.
2. İnsanlar artık ülkemizde çalışmak istemiyor, yurtdışına gitmek istiyor.
3. Yeni nesilde önceki nesle göre aile, akraba sözü dinleme daha az. Sırf anası babası, eşi dostu "tıp yaz" dedi diye öğrenciler tıp yazmıyor artık. Ayrıca yeni neslin anne babası da eskisine nazaran daha az zorluyor çocuklarını "şu bölümü oku" diye.
4. Bazı bölümlerin gereğinden fazla trend olması. Örneğin bilgisayar mühendisliği. Evet, bundan 5 sene önce kesinlikle underrated bir bölümdü ama şimdi de overrated olmaya doğru gidiyor. Yazılım sektöründe hala çok açık var, hele vasatın üstü eleman açığı inanılmaz gerçekten. Ama bilgisayar mühendisliği yazanlara bakıyorum, çoğu "kod yazmak havalı, yurtdışına gidicem, çok para kazanıcam" mantığıyla hareket edip yazıyor. Bence böyle hareket etmek yanlış.

Bunlar benim görüşlerimdi. Sizlerin de fikirlerini almak isterim.

Merhaba 40 litre akvaryumumu kurdum. Pazartesi balık alacağım. Birkaç farklı tür olsun istiyorum ancak akvaryum hacmi çok büyük değil, bu yüzden balık seçimini dikkatli yapmam lazım. Ayrıca bazı türler çok çabuk ürüyorlar bu büyük bir sıkıntı. Az yavru yapan ya da nadir çiftleşen, karma akvaryuma uygun balık öneriniz var mı? Kaçar tane hangi balıktan almamı önerirsiniz?