Çelik subap

quote:

Orijinalden alıntı: canocan_07

Çelik sübap olayı hala muallakta. Hatta çelik sübap diyerek takılan motorların süpsan/güneş vs sübaplara göre daha erken cortladığını bile gördüm. Dolayısıyla bu konu hala %100 güvenli değil.

Aracınızda herhangi bir problem yoksa kullanmaya devam edin. Ne zaman ilk marşlarda problem olur, soğuk motorda titreme olur vs kontrol edilir, sübaplar değişmesi gerekirse o zaman kapak açtırırsınız. Şu an yapacağınız değişim bile garantili değil. Garantili diyenlere de şahsen inanmıyorum. Az çok sanayi çevrem var gidip yerinde görüyorum işlemleri.

AFR konusunda size verilen/verilecek önerilerin %99'u kulaktan dolma bilgilerdir.

Mesela "AFR ayarı yaptırırsanız sübap probleminiz olmaz" derlerse bilin ki o kişinin bu konu hakkında bilgisi yoktur.

AFR'ciler de geçen seneye kadar böyle söylüyordu, ben ve benim gibiler gerek sosyal medyada gerekse forumlarda yazdıklarımızla AFR'ciler de ekstra birşeyler öğrenip söylemlerini değiştirdiler.

Hatta eskiden "LPG afr oranınızı benzindeki gibi 14.7 yapıyoruz" diyorlardı. Sonradan öğrendiler ki 15.5 olması gerekiyormuş.

AFR yapılan motordaki sübapların benzin kadar dayanması imkansızdır. Tabi ki ayarsız motora göre sübaplar bir nebze daha fazla dayanır ama benzindeki kadar uzun süre dayanım göremezsiniz. En basit sebebi özetle şudur; (konuyu sonradan okuyacaklar için de bilgi paylaşımı olsun) benzin yakıt artığı olarak sübap yüzey ve diplerinde karbon birikimi yapar, bu karbon birikimi termal şoklar için tampon görevi görür. Termal şok derken ne kastediyoruz? Yanma esnasında yanma odasında 600-700 ve üstü dereceler görülürken emme sırasında da soğuma gerçekleşir ve yanma odasındaki sıcaklıklar 200-250 derecelere düşer. Tüm bu ısı değişimi 1 saniyenin çok altında bir sürede gerçekleşir. İşte benzin atığı karbon birikimi, bu aşırı hızlı ısı değişiminin dalga boyunu kısaltır, yani ısı değişim aralığı 400-500 derecelerden 200-250 derecelere düşer, böylece sübapların hızlı ısınma soğuma nedeniyle deformasyona uğrama süresi uzar.

Bu anlattığım durumun aynısını egzoz manifold korumalarında da görürsünüz, hani şu "dokunmayın yanarsınız" uyarısının olduğu sac görünümlü plakalar. O plakalar sizi korumak için değil, egzoz manifoldunun hızlı soğumasını engellemek içindir. O plakaların çıkarıldığı nice motorlarda egzoz manifoldu çatlamıştır.

Peki LPG'de durum nasıldır? LPG'de benzindeki gibi karbon atığı olmadığı için termal kalkan oluşmaz, termal şoka açık olan sübaplar da deforme olur.

Yani AFR ayarı yapılsa da sübap problemi yaşanır.

Peki AFR neden çare değil?

AFR ayarında özellikle dip gaz open loop değerleri okunur, sürüş süreniz boyunca kaç defa dip gaz yapıyorsunuz? Belki toplam sürenin %1'i kadar. Dolayısıyla aracı normal kullandığınız süredeki close loop değerleri LPG kitiniz tarafından ayarlanır. Oksijen, vuruntu vs sensörleriniz ile de düzeltilir. Tabi ki her ayar iyidir diye birşey yok, bozuk ayara sahip araçlarda ince ayar, yol ayarı, yük ayarı vs kontrol edilip yolda düzeltilirse aracınızın çalışma performansı düzelir.

Yine de bu durum, sübapların benzindeki gibi dayanım göstermesini sağlamaz.

Ayrıca; AFR ayarı yapanlara %100 güvenmeyin. Ben yeni aldığım aracım için gidip meraktan ve salağa yatarak bizzat deneyimledim.

AFR ayarcısı önce kit değiştirelim dedi(600-700 TL), sağlam bobine bozuk dedi. (250 TL) Enjektör hortumlarının boylarına bile bakmadı. Kendim hallettim. Regülatör basıncını ayarlamadı ben uyardım. AFR ayarından önce problem yokken AFR ayarı sonrası soğuk motorda LPG'ye geçişte tekleme, silkeleme, motorun stop etmesi gibi problemler başladı. 1-2 defa da çözüm için oyalayınca kablo alıp tüm sorunları kendim çözdüm. Paramın da iadesini aldım. Kit de değişmedi, bozuk dedikleri bobin de çatır çatır çalışıyor. 1 yılı geçti hala o yaptığım ayarla kullanıyorum.

AFR'ciler başta olmak üzere LPG sektöründeki herkes yapamadığı ayar için suçu bobinlere, kablolara falan atar. Halbuki bu tarz durumlarda çoğunlukla ince ayarla problem çözülebilir. Kendim deneyimlediğim ve AFR'cinin beceremediğini ben çözdüğüm için net konuşabiliyorum.

Peki bu kötü deneyime karşın AFR önerir miyim? Sadece AFR değil, yolda ince ayarı kesinlikle öneririm ama bunu sadece sübaplar için değil, motorun daha sağlıklı çalışması için öneririm.

Peki bu iş 150-200 TL yapar mı? Kesinlikle hayır. 70 TL'den fazlası hak değildir.

Kendilerini Ecu map vs yazılımcıları ile kıyaslarlar ama alakası yok. Map yazılımcılarını övmüş olmayayım da map yazılımcıları 50 tane işi kombine ederler, Benim ayar yaptırdığım AFR'cide o donanım ve bilginin olmadığını net gördüm. Ezberledikleri birkaç parametre ile değişiklik yapıyorlar o kadar. Mesela benim kitimde LPG sıcaklığına ve basıncına göre ayar yapılabilirken (gazların sıcaklığa göre yoğunluğu konusu) bu ayara hiç bakmamış, söylediğim halde "çözemezsek bir kurcalarız" demiştir. "Kurcalarız?"

Gerçi benim için de iyi oldu, bahaneyle LPG işini iyice öğrenmiş oldum.